KRİTİK TEMPO

Yazan: Recep Akıcı 

 Uygulanan kuvvette değişiklik yapmadan dakikada çekilen kürek sayısı arttırıldığında teknenin hızında pozitif değişiklik meydana gelir yani teknemizin hızı artar bunu devam ettirebilmek için sınırsız güce ihtiyaç vardır. Böyle bir güç hiçbir zaman mümkün değildir gücün mutlak sınırları vardır. Peki buna göre müsabakalarda seçilecek ideal tempo ne olmalıdır?

Sporcunun yani kürekçinin uyguladığı güç kullandığı eneıjinin zamana bölümü ile ilgilidir.çekilen kürek uzunluğunu, yani su içinde taranan alanda kısıtlama yapmadan tempoyu devam ettirmenin yolu uygulanan gücü azaltarak mümkün olabilir bu suretle sporcu o andaki fiziksel durumunda bit değişiklik yapmadan o tempoda devam edebilir ancak teknenin hızında negatif değişikliğe sebep olur.en iyi tekne hızını bulmak için optimum bir tempo vardır ya daha düşük tempo yüksek güç veya daha düşük güç yüksek tempo

OPTİMUM  TEMPO

Sporcuya verilen tempoda ne kadar güç üretebileceğini sınırlayan iki faktör vardır A-Kürekçinin Aerobik/Anaerobik sistemlerinin limitleri

B- sporcunun sahip olduğu kuvvetlilikte onun üretebileceği maksimum gücü belirler Bu iki faktör aşağıdaki grafikle açıklanabilinir

                                            Critical Rate                                                  Rate

Şekil-1

Diişük tempo seçiminde kürekçinin kassaJ kuvveti uygu1anan gücü kısıtlayacak faktörü oluşturur.eğer kürekçi maksimum gücü korumaya çalışarak tempoyu arttırmaya çalışdığında bunun için enerji ihtiyaçları artar bu sporcunun maksimum gücüne ulaşana kadar devam eder

.değişik yanşıma mesafeleri değişik ihtiyaçları beraberinde getirir

KRİTİK TEMPO

Kuvvet sınırından güç sınırına geçişe kritik tempo denir.bu optimum tempo seçimi için önemli bir nokta ve değerdir kritik tempo optimum tempo birbirine çok yakındır.uyguladığınız veya seçtiğiniz tempo sizin kritik temponuzun altında ise siz maksimum gücünüzü kullanmıyorsunuz demektir seçilen tempo sporcunun kritik temposunun üzerinde ise kürekçi gücünü sadece ray üzerinde öne arkaya giderek tüketmeye başlar çünkü o tempoda güçlü çekmesi mümkün değildir tekne hızı negatif etkilenir.

Max povver limit........Critical Rate..............................................................Rate

Povver wasted with body energy

Remaining povver available for moving the boat

Şekil-2

with race distance

Şekil-3

TEMPOYA ETKİ EDEN DEĞİŞKENLER

1 -Kürekçinin sahip olduğu güç ( fiziksel yeterlilik ve form durumu)

2-       Enerji kaybı ( Teknik ,kilo,boy,kürek uzunluğu vb vücut ve hareket ile ilgili faktörler)

3-       Havanın sürtünme etkisi ( rüzgar hızı yönü,pala alanı,kürekçinin fizik yapısı)

4-       Su ile ilgili enerji kaybına sebep olan faktörler(ayarlar tekne kürek pala alanı vb)

TEMPO/RATIO VE KİŞİSEL ÇALIŞMA NOKTASI (POP)

TEMPO/RATİO kürekçinin veya ekibin en iyi tekne hızına ulaşması için seçeceği tempoda çok önemli yer tutar tempo ve kuvvet oranı bir bütün olarak kabul edilir aşağıdaki figür 5 te değişik elipsel bölgeler teknenin hangi tempo ve kuvvet oranında hangi hızda gideceği gösterilmektedir.maksimum tekne hızı merkezdeki elipstedir burada ratio %60 tempo 38 dir bu iki değer %60 ve 38 sizin kişisel çalışma noktasıdır POP (personal operating point)

15           20           25           30           35           40           45 R.ıte

(s.p.ııı.)

ŞEKİL-5

Şimdi optimum oran ve optimum tempoda olup bitene bir bakalım:

Verilmiş bulunan GEARİNG RATÎO su (topaç boyu /pala boyu ) ve kürekçinin gücü tempo arttırıldığında ratio düşmeye başlar.eğer yarı kuvvet uygulayıp düşük tempoda çekersek öne gelme süremiz uzayacak dolayısı ile dinlenme süremiz uzayacak ve biz kendimizi daha az yorulmuş hissedeceğiz eğer kuvvetimizi yarıya düşürüp tempomuzu arttırırsak öne geliş süresi kısalacak yani dinlenme süresi kısalacak öne koşma (rush )başlayacak ratio yine düşecektir.

Eğer hafif GEARİNG yapıp aynı tempoyu uygularsak ratio yükselecektir Eğer ağır GEARİNG yaparsak aynı tempoda kalırsak Ratio düşecektir (olumlu )

Şekil 6 da Değişik GEARİNG RATİO sunun TEMPO/ORAN plotu üzerindeki etkisi gösterilmektedir (örnekte topaç boyu herzaman 88 cm tutulmuştur )