KÜREK SPORUNDA ELİT SEVİYEDE BAŞARI YAŞI VE ETKİLİ FAKTÖRLER

Recep Selim Akıcı

2022 Dünya Büyükler Şampiyonasına bir bakış ve değerlendirme;

Dünya büyükler kürek şampiyonası Çek Cumhuriyetinin Raçice şehrinde 17-22 Eylül 2022 tarihleri arasında Kadın Erkek on dört olimpik, altı olimpik olmayan ve dokuz Pararowing kategorisinde toplam atmış beş ülkeden dokuz yüz sporcunun katılımı ile gerçekleşmiştir.

Müsabakalarda en fazla katılım tek çifte erkek yarışmasında kırk ülke ile gerçekleşir iken olimpik olmayan sınıflarda ise katılım sayısı azlığından bazı müsabakalarda katılan herkese madalya verilmiştir.

Müsabakalarda dikkat çeken hususlardan biri geçmişlerinde Büyükler olimpik teknelerde hiç başarısı olmayan veya A finallerde çok az gözüken ülkelerin olimpik teknelerde A Finallerde yer alması ve madalya kazanması olmuştur. Diğer taraftan madalya sıralamasında yer alması muhtemel gözüken ülke ve sporcuların başarısız performanslarında şampiyonaya damga vurmuştur. Olimpik sınıflarda İngiltere Erkeklerde 2 altın 1 gümüş 2 bronz, Kadınlarda 2 altın 1 bronz toplam 8 madalya kazanarak en başarılı ülke olmuştur. Hollanda Kadınlarda 1 altın 4 gümüş Erkeklerde 2 gümüş 1 bronz toplam 8 madalya ile ikinci sırada yer almıştır Romanya kadınlarda 2 Erkeklerde 1 toplamda 3 altın madalya ile en fazla altın kazanan ikinci ülke olmuştur.

Avustralya erkeklerde 2 gümüş 1 bronz kadınlarda 2 bronz toplam 5 madalya ile en fazla madalya kazanan ülkelerden biri olmuştur.

Raçiçe deki Büyükler Dünya Şampiyonasının dikkat çeken bir yönü U 23 yaş gurubundan 11 kadın 9 erkek toplam 20 kürekçi A finallerde yer almasıdır. Bu kürekçilerden 4 erkek sporcu 2 gümüş 2 bronz madalya elde ederken kadınlarda ise 2 kürekçi 2 gümüş madalya kazanma başarısı gösterdiler.

Ayrıca A finalde yer alan 16 Erkek 18 Kadın toplam 34 sporcu 23 yaşını yeni doldurmuş kürekçilerdi.

En genç Erkek sporcu 20 yaşında Hollandalı Mullee Guus  8+ yer alıp ve gümüş madalya kazanırken En yaşlı sporcu 43 yaşındaki Estonyalı Tonu Endrekson  4x de yer alıp A finalde 6. Sırada kalmıştır.

 En genç kadın kürekçi Yunanistan 17 yaşındaki Dimitri Eleni ,Hafif kilo iki çiftede A finalde altıncı olurken ,En yaşlı kadın sporcu iki çiftede  bronz madalya kazanan 41 yaşındaki eski tek çifte dünya şampiyonu olan İrlandalı Sanita Puspure olmuştur.

Kürek sporunda hangi yaşlarda elit seviyede başarı geliyor?

Sporun her dalında sporcuların en üst seviyede başarıya ulaştıkları yaşları tahmin etme imkânı vardır. Bunun için olimpiyatlar ve dünya büyükler şampiyonalarındaki müsabaka kayıtları en geçerli bilgileri bizlere sunar.

Tokyo Olimpiyatlarında yapılan istatiksel çalışmada tüm dallarda katılan sporcuların üçte ikisinin yirmili yaşlarda ve yüzde doksanının otuz yaşın altında olduğu görülmüştür.

Bu ortalamalarda yapılan spor dalının özellikleri performansta etkili olan faktörler çok belirleyicidir. Bir Binici ile Kürekçi veya Bir Atıcı ile Yüzücünün yüksek performansta ihtiyaç olan fizyoloji ve antrenman stratejileri gibi faktörler en uygun yaş çıkışında önemli farklılık göstermektedir.

1992 Barselona Olimpiyatlarından bu yana tüm spor dallarında Olimpiyatlara katılan sporcuların ortalama yaşı 25 ten 27 yükselirken medyan yaş ise 23 ten 25 e gelmiştir.

2020 Tokyoda hız esneklik ve yüksek oksijen kullanım kapasitesi gerektiren yüzme de yaş ortalaması erkeklerde 23 kadınlarda 22 olurken, yelken atıcılık binicilik gibi Fiziksel yükün daha az olduğu taktik ve ön görüde hassasiyet ve tecrübenin önemli olduğu dallarda ortalama yaşlar Kadınlarda 35 Erkeklerde 38 olmuştur.

Tokyo olimpiyatlarında yayınlanan resmi belgelerinden elde ettiğimiz bilgilere göre kürek te yedi olimpik teknede madalya alan Erkekler yaş ortalamasının 28,3 Kadınlar yaş ortalamasının ise 27,5 olduğu tespit edilmiştir.

2022 Dünya Büyükler şampiyonasında olimpik teknelerde A finale kalan ve madalya kazanan tüm ülkelerin Kadın ve Erkek kürekçilerin kaç yaşlarında oldukları yine resmi yarışma belgelerinden edindiğimiz bilgiler ışığında tarafımızdan incelenmiştir.

En başarılı ülke olan İngiltere’nin olimpik teknelerde A Finallerde yer alan Kadın –Erkek kürekçilerinin ortak yaş ortalaması 25.7 dir. Kadınlarda yaş ortalaması 26.2 iken erkek ekiplerinin yaş ortalaması ise kadınlardan bir yaş genç 25.2 olduğu görülmüştür.

2022 Dünya Kürek şampiyonası Erkeklerde ve Kadınlarda Olimpik teknelerde A finalde yer alan tüm sporcuların(138) ve madalya kazanan (69)yaş ortalamaları şöyledir;

Cinsiyet               A Final Yaş ortalaması                    Madalya kazanan yaş ortalaması

Kadın                    26.5                                                      27.2

Erkek                    26.8                                                      27.3   

Buna göre A finalde yer alan ve madalya kazanan erkek ve kadın kürekçiler yaklaşık aynı yaş gurubunda yer alırken, Madalya kazanan erkek ve kadın kürekçiler A finalde yer alan rakiplerinden yaşça daha büyüktür.

2022 dünya şampiyonasında madalya kazanan Erkek ve Kadın kürekçilerin yaş ortalaması Tokyo olimpiyatlarında madalya alanlar ile mukayese edildiğinde onlardan yaklaşık bir yaş daha genç oldukları görülmüştür.