Günümüzden 800 yıl önce kurulmuş, İngiltere’nin en eski iki
üniversitesi Oxford-Cambridge ekiplerinin 187 yıldır süregelen Sekiz Tek
yarışlarını bilmeyen yoktur ama bir de benim derlediğim şekliyle incelerseniz
belki yeni bilgiler edinebilirsiniz.
Kolejlerde kürek çekme fikri ilk olarak Eton koleji öğrencileri
tarafından düşünüldü ve 1793 yılında Times Nehri Windsor bölgesinde kürek
tekneleri ile bir kortej düzenlediler, bu gösteri dikkatleri kürek sporu
üzerine topladı ve kolejlerde kürek bir spor olarak yapılmaya başlandı.
1815 yılında Oxford Üniversitesi ilk kez kürek yarışı düzenledi.
27 yılında Cambridge Üniversitesi ilk kez kolejler arası bir
kürek yarışı düzenledi ve Head of the River olarak adlandırılan yarışı Trinty Üniversitesi
kazandı.
Birkaç sene sonra 1829’da Oxford Üniversitesinin kürekçileri
arasından yarış için hazırlanan bir ekip kuruldu ve iki üniversitenin yarışması
fikri ortaya atıldı. Bu düşüncenin mimarları iki rakip arkadaş, Oxford’dan
Charles Wordsworth ile Cambridge’den Charles Merivale oldu.
Böylece dünyanın en popüler kürek yarışı olan Oxford Üniversitesi
ile Cambridge Üniversitesi Sekiz Tek ekipleri ilk olarak 10 Haziran 1829
yılında karşılaştı. Yarışı Times Nehrinin kıyılarını dolduran 20.000 kişi
izledi ve Oxford kazandı.
1829 Oxford teknesi
Böylece Londra’da 1715 yılında kayıtlara geçen ilk kürek yarışı olan “Doggets Coat Badge”den 114 yıl sonra üniversiteler arası bir yarış gerçekleşti.
İlk “The Race” yarışından 10 yıl sonra 1839’da Henley Kraliyet yarışları başladı. FISA ancak 63 yıl sonra kurulacaktı. İlk Olimpiyatın yapılmasına daha 67 yıl vardı.
Yarış parkuru 1845’te belirlendi ve 171 yıl sonra bugün hala aynı
parkur kullanılıyor. 4 mil 374 yarda (6779 metre) olan parkur Times Nehrinde
yer alıyor.
Resim: 1870 yarışında nehir trafiği
Oxford ekibi koyu mavi formalarla yarışırken Cambridge ekibi açık mavi formaları seçtiler.
Yarışı her yıl nehir kıyısında toplanan 250.000’den fazla seyirci izliyor. 2009 yılında 270.000 kişi ile rekor kırılmıştı.
2016 yılına kadar kayıtlara geçen 162 yarıştan Cambridge 82,
Oxford 79 kez zaferle ayrıldı. 1877 yılındaki yarış berabere olarak ilan
edildi. 1. Dünya Savaşı sırasında 1915-16-17-18-19 yıllarında ve 2. Dünya
Savaşı sırasında 1940-41-42-43-44-45 yılları arasında Londra bombalanırken
resmi yarış yapılmadı.
Resim: 24 Mart 1877 yılında gerçekleşen yarış beraberlikle bitti.
O gün London News gazetesinde bu temsili resim yayımlandı.
Berabere biten yarışın sonunda Oxford öğrencileri kazandıklarını
iddia etmişlerdi. Söylentilere göre finiş hakemi John Phelps’in sarhoş olduğu,
finişi göremediği belirtilmişti ama iddia ispat edilemedi.
Yarışlarda
kayda geçen ilginç olaylar da yaşandı:
*1859, yılında Cambridge teknesi battı.
*1873, Cambridge 20 dakikanın limitinde parkuru tamamlayarak rekor
kırdı.
*1877, yarışın birincisi belirlenemeyince berabere bittiği ilan
edildi.
*1900, Cambridge 20 tekne farkla kazandı.
*1912, her iki tekne de battı ve yarış tekrarlandı.
*1925, Oxford teknesi battı.
*1930, Cambridge birincilik sayısında öne geçti ve bu güne kadar
(2016) üstünlüğünü korudu.
*1951, Oxford teknesi battı ve yarış tekrarlandı.
*1954, 100. Yarışı Oxford kazandı.
*1978, Cambridge teknesi battı.
*1981, Oxford dümenine ilk kez bir kadın oturdu. Sue Brown ekibe
uğurlu geldi ve yarışı Oxford kazandı.
*1998, Cambridge kazandı, hamla ve hamla sırtında Alman Milli
Takım kürekçileri Marc Weber ve Stefan Forster vardı. Marc Weber 1996 Atlanta
Olimpiyatında Alman Sekiz Teki ile Hollanda’nın iki saniye ardından ikinci
olmuştu.
*2003, Oxford başa baş geçen bir yarıştan sonra 30 cm farkla
birinci oldu. Bu aynı zamanda iki ekip arasındaki en az farkla biten yarış
oldu.
*2004, Cambridge 150. yarışı 15. saniye farkla kazandı
*2005, Oxford kazandı. Cambridge teknesinde dört Alman Milli takım
kürekçisi vardı.
*2006, Cambridge teknesinde üç Alman Milli takım sporcusu olmasına
rağmen Oxford tekrar kazandı.
*2007, Cambridge kazandı, bu sefer hamla ve hamla sırtında geçen
senelerde iki kez geçilen ekipten Alman
Milli takım sporcuları Thorsten Engelmann-Sebastian Schulte vardı
*2008, Oxford kazandı, teknede bu güne kadar The Race rekabetinde yarışmış en yaşlı sporcu olan 36 yaşındaki Michael Wherley vardı. Çok kötü hava şartlarında 1947’den beri çekilmiş en yavaş yarış oldu.
*2012, parkurun yarı mesafesi katedildiğinde yarış nehrin
ortasında suda yüzmekte olan bir kişi nedeniyle durduruldu, tekrar başladıktan
kısa bir süre sonra oluşan çapariz durumunda Oxford kürekçisi Hanno
Wiesenhausen’ın küreği kırıldı. Neticede Cambridge açık ara kazandı. Finiş
çizgisinde Oxford’lu bir kürekçi fenalık geçirdi, tıbbi müdahale gerekti.
*2016, Cambridge kazanırken ekibin içinde ilk kez bir Avusturyalı,
Clemens Auersperg vardı.