CAMBRİDGE EKİBİNDE BİR GALATASARAYLI

Avrupa, 1. Dünya Savaşından sonra yaralarını tam olarak saramadan 2. Dünya Savaşı patladığında biri İngiltere-Londra’da, diğer ikisi Almanya-Berlin’de eğitimlerini tamamlamaya çalışan üç Galatasaraylı kürekçi vardı.

Londra’da Cambridge Üniversitesinde burslu olarak Makine Mühendisliği eğitimi almakta olan 1917 doğumlu Şamil Urallı, 1939 yılında Denizbank’ın açtığı sınavı kazanarak İngiltere’ye gelmişti. Urallı, Galatasaray Spor Kulübünde kürek, yüzme ve sutopu takımlarının sporcusuydu ve 1943 yılında Cambridge Üniversitesi kürek takımına girerek ünlü Sekiz Tek ekibine seçilme başarısını göstermişti.

Resim: Soldan 4. Şamil Urallı, Cambridge ekibi ile.

Oxford, Cambridge Sekiz Tek ekipleri arasındaki 1829’dan beri yapılmakta olan geleneksel yarışlar savaş nedeniyle o yıllarda bombalanmakta olan Londra’da yapılamamıştı. Gene de Times Nehrinde gayri resmi olarak yarışlar düzenlenmiş ve Urallı ekipteki yerini almıştı.

Resim: Şamil Urallı Cambridge 1943 Sekiz Tek ekibi yarış listesinde

Urallı, Türkiye’ye döndükten sonra 1948’de Galatasaray Kürek Şubesi Kaptanlığını yapmıştı. Daha sonra evlenip Amerika’ya yerleşen Şamil Urallı 1997 yılında New York’ta vefat etmiştir.

ALMANYA CEPHESİNDE İKİ KÜREKÇİ

2. Dünya Harbi sırasında Almanya’da olan (1912 doğumlu) Nevin Hassan, Galatasaray Lisesi mezunu, Galatasaray Spor Kulübünün kürek, yüzme ve sutopu takımlarının sporcusuydu.

Nevin Hassan, 1935’ten sonra genç yaşta aktif sporu bırakmış, Almanya’ya Berlin Teknik Yüksek Okulunda eğitime gitmiş ve 1936 Berlin Olimpiyatını Kırmızı-Beyaz Dergisinin muhabiri olarak takip etmişti.

Resim: 1936, Nevin Hassan Berlin Olimpiyat Stadı girişinde. (Foto: Özüak Aile Arşivi)

Nevin Hassan Almanya’daki eğitimi sırasında Berliner Ruder Club’da o günlerde dünyanın en ünlü kürek antrenörleri arasında bulunan F. K. Gwinner ve Tom Sullivan ile çalışmış, aynı zamanda ünlü otorite Steve Fairbairn’in kitaplarını okumuş, Ortodoks kürek stili ile karşılaştırmıştı

Steve Fairbairn 1936 Olimpiyatı sırasında Berliner Ruder Club’de kürek sporu ile ilgili eğitimler vermiş, antrenmanlara katılmıştı. Bunlara Nevin Hassan da katılmıştı. Nevin Hassan o tarihlerde eğitim için bulunduğu Berlin’de aynı zamanda Kırmızı-Beyaz adlı derginin muhabiri olarak Olimpiyat Oyunlarını takip etmişti.

Hassan daha sonra yurda döndüğünde Kürek Sporu adıyla bir kitap yayınlamış ve Fairbairn kürek stilinden ve antrenman metodundan detaylı olarak bahsetmişti.

Nevin Hassan yurda döndükten sonra Galatasaray Kürek takımının antrenörlüğünü yapmış ve bu metotla yetiştirdiği Tevfik Başkaynak, Suat Kesim, Turgut Atakol, Sati İpek ve Dümende Reşat Akant’tan oluşan başarılı ekibi 1940’lı yıllarda “Geçilmez Armada” olarak ün yapmıştı.

Aynı yıllarda, Berlin’de aynı okulda okuyan bir Galatasaraylı kürekçi daha vardı; babam Ali Sungur Gürsoy.

Resim: 1934 Galatasaray Denizcilik Yıllığında babamın karikatürü

İnşaat Mühendisi olan dedem Celal Gürsoy önce amcamı, o döndükten sonra da babamı eğitim için Almanya’ya göndermiş. Daha önceleri kendisi İstanbul Fen İşleri Müdürü olarak zamanın büyük bir Alman inşaat firması olan Wayss und Freitag ile beraber İstanbul’un Beyazıt Meydanındaki ilk umumi tuvaletleri ve oradan Sirkeci üzerinden Eminönü kıyısına kadar olan kanalizasyon kanallarını inşa etmişler. Daha sonra Yenikapı mendireğini yapmışlar. Alman mühendislerle beraber resimler çekmişler. O günlerden kalan siyah beyaz resimlerde 1929-1935 yılları arasında Beyazıt meydanındaki mermer tuvaletler, Sirkeci meydanına kadar gelen kanalizasyon çalışmaları, Sirkeci meydanında askıya alınmış tramvay raylarının altında çalışan işçiler ve Eminönü kıyılarından denize açılan kanalizasyon boruları, Yenikapı Dalgakıranı’nın inşaatı sırasında çekilmiş görüntüler var.